Bir çok sürücünün ortak soruları olan motor yağı açıldıktan sonra bozulur mu , motor yağının ömrü nedir sorularına cevap vermeye çalışacağım.
Motor yağı açıldıktan sonra bozulur mu ?
Nihayetinde her madde bir süre sonra bozulur ve dönüşür. Bu durum motor yağları için de geçerlidir. Ancak bu bozulmanın ne kadar sürede olacağı önemlidir. Ucuza mal olsun diye fazla miktar alınan motor yağının birazını kullandıktan sonra kalanının sonraki yağ değişim zamanına kadar dayanıp dayanmayacağını bilmek gerekir.
Açılmamış motor yağlarının raf ömrü 2 yıl ile 5 yıl arasıdır. Bu süreden önce bozulması beklenmez. Kutu açıldıktan sonra dış etkenlere bağlı olarak motor yağı yavaş yavaş bozulma sürecine girmektedir.
Kutusu açılan motor yağının ne kadar süre daha kullanılabileceğine dair bilimsel bir çalışma yapılmamıştır. Motor yağı üreticileri kutusu açılmamış motor yağı için 2 yıl raf ömrü garantisi vermekte, kutusu açıldıktan sonrası için bir garanti vermemektedirler. Ancak kutusu açılan motor yağının bir süre daha sorunsuz şekilde kullanılabilir durumda olduğu bilinmektedir.
Kullanıcı deneyimlerine göre bir motor yağı açıldıktan sonra 2 yıl ile 5 yıl arasında kullanılabilmektedir. Motor yağının bozulduğunun temel işareti tortulaşmasıdır. Motor yağının dibine çöken tortuları aynı ayran gibi çalkalayıp yağı homojenize etmeye çalışsanız dahi tortulaşmış motor yağı artık kullanılabilir durumda değildir.
Motor yağı bozulma süresini etkileyen faktörler
Motor yağını bozan en önemli faktör sıcaklıktır. Motor yağı açıldıktan sonra termal bozulma süreci başlar ve yağ akışkanlığını kaybetmeye başlar. Soğuk hava ise motor yağında çamurlaşmaya sebep olur.
Diğer faktör ise motor yağı kutsu açıldıktan sonra yağ moleküllerinin havadaki oksijen ile reaksiyona girmesi ve buna bağlı olarak çamur ve tortu oluşmasıdır. Buna oksidasyon denilmektedir. Oksitleyici yağ ortamdaki asitliği artırabilir ve bu nedenle temas ettiği metal yüzeyleri paslandırmaya veya aşındırmaya başlar.
Üçüncü faktör açılan kutunun içine havadan toz-kir girmesi ve yağı bozmasıdır.
Motor yağının cinsi de bozulma süresinde etkilidir. Sentetik olanlar daha uzun süre dayanırken, organik bileşen içeren yağlar daha çabuk bozulur.
Bozulmuş veya motor içinden çıkan kullanılmış motor yağını nasıl bertaraf ederiz ?
Atık madde haline gelmiş olan motor yağını gelişigüzel çöpe atmamak gerekir. Çünkü bu yağ toksiktir, çevreyi kirletici etkisi vardır ve ayrıca kanserojendir. Duyarlı bir vatandaşın kullanılmış motor yağını motor yağı bayisine teslim etmesi gerekmektedir.
Kullanılmış motor yağları geri dönüşüme sokularak yeniden değerlendirilmektedir.
Motor yağı markası mı yoksa vizkositesi mi önemli ?
Aracınıza motor yağı koyarken kullanım kılavuzundaki vizkozite numarasına uygun olanı tercih etmelisiniz.
Motor yağı markaları aşağı yukarı aynı kalitede motor yağı üretmektedir. Bu yüzden motor yağı markası fazla önemli değildir. Motor yağı vizkositesi seçimi daha önemlidir.
Motor yağı 1 yılda bir değişmeli mi ?
Motor yağının her sene en az bir kere değişmesi gerekir. Eski araçlarda sene dolmasa dahi 5 bin-10 bin kilometre dolunca motor yağı değişmesi gerekir. Yeni araçlarda ise 15 bin-20 bin kilometre veya sene de bir (hangisi erken dolarsa) değişim yapılır.
Eski araçlarda daha kısa sürede motor yağı değişimi gerekmesinin sebebi hem kirli yağın eski aracın motorunu daha kolay yıpratması hem de eski model araçlarda kullanılan motor yağlarının daha kısa ömürlü olmalarıdır.
Yeni nesil araçlarda uzun ömürlü sentetik motor yağları kullanıldığından 15 bin- 20 bin kilometre dayanmaktadır.
Motor yağının saklama koşulları
Motor yağı açıldıktan sonra güneş görmeyen, serin bir yerde saklanmalıdır. Nemli ve sıcak bir ortam yağın kolay bozulmasına neden olmaktadır. Ayrıca kapağı kapalı şekilde saklanmalı ve içine toz kaçması önlenmelidir.
Bozuk motor yağı nasıl anlaşılır ?
Kullanılabilir durumda olan motor yağı net ve berrak bir görünüme sahiptir. Eğer bulanık ise veya orjinal rengi değişmişse motor yağı bozulmuş demektir.
Motor yağı kalın ve yapışkan hale gelmişse, jel benzeri partiküller içeriyorsa kullanılabilir durumda değildir.
Motor yağı içeriğindeki katkı maddeleri yağdan ayrılmaya başlamış ise motor yağı özelliğini kaybetmiş demektir.
Motor yağını serin ve karanlık yerde sakladıysanız, son kullanma tarihi geçmediyse ve bozulma işaretleri yoksa kullanabilirsiniz.