Sahtekarlar cenneti olan ülkemizde emniyet kemerini dirençle kandırma gibi ahlaksızlıklar da yapılmaktadır. Araçları çoğu zaman 2. el alıyoruz ve daha evvelden ne gibi bir işlem yapıldığını bilemiyoruz.
Eğer satın aldığınız aracın emniyet kemeri dirençle kandırılmış ise bir kaza anında işlevini yerine getirmeyip ağır yaralanmanıza veya ölümünüze sebep olabilecektir.
Emniyet kemerine direnç atıp çalışıyor gibi göstermek büyük şerefsizliktir ama maalesef bunu yapanlar vardır.
Emniyet kemeri dirençle kandırılmış ne demek ?
Emniyet kemeri sadece sürücü veya yolcuyu koltuğa sabitleyen bir mekanizma değildir. Airbagler de dahil olmak üzere kaza anında emniyeti sağlayan bazı sistemlerin bir parçasıdır.
Emniyet kemerinde emniyeti sağlamak için iki sistem bulunmaktadır. Birincisi kilit sistemidir.
Kilit sistemi şu şekilde çalışır:
Emniyet kemerinin tutunma ve salınma miktarını kontrol eden dişlinin içerisinde ufak bir pasif kilit mekanizması bulunmaktadır.
Kemer çok şiddetli bir şekilde çekildiği zaman veya bir kaza esnasında, bu kilit mekanizmasının bir parçası olan metal bir bilye ileri doğru fırlamaktadır.
Bu fırlama hareketi sırasında, mekanizma içerisindeki kilit yukarı doğru itilir ve kemerin geri salınımını kontrol eden dişliye takılıp kalır. Bu nedenle kemer kilitlenir salınım yapamadığı için yolcu çarpma esnasında ileri doğru fırlamaktan kurtulur.
Kemeri hafifçe geri saldığınız zaman, kilit mekanizması dişliden kurtulur ve eski pozisyonuna geri döner. Böylece emniyet kemeri, kısmen yavaş bir hızla açılabilir ya da geri sarılabilir.
Emniyet kemeri ile alakalı 2. sistem ise aktif tutucu sistemidir. Aktif tutucu sistemi aslında kilit sistemini destekleyen ve güvenliği artıran bir sistemdir.
Kilit sistemi çarpma esnasında yolcunun koltuktan fırlamasını engelliyor ama uzuvlarını yani kol, bacak ve kafasını araç içine çarpmasını önlemede yeterli olmuyor.
Aktif tutucu sistemi airbag sensörleri ile birlikte çalışır ve çarpma esnasında hem airbag açılır hem de emniyet kemeri yolcuyu daha sıkı bir şekilde tutar.
Emniyet kemerindeki aktif tutucu sistemi şu şekilde çalışır:
Aktif tutucu sistemi gaz jeneratörleri ile çalışmaktadır. Kaza anında gaz jeneratörü çalışır ve gaz jeneratörü haznesindeki gaz yüksek basınçla dişli parçalara iletilir. Dişli parçaların hareketi ile emniyet kemeri sıkılaştırılır. Böylece sürücü veya yolcular koltuklarına sabitlenir.
Gaz jeneratörlerinin haznelerinde bulunan gaz tek kullanımlıktır. Yani sistem bir kere çalıştıktan sonra gaz jeneratörlerinin değiştirilmesi gerekir.
Eğer kaza esnasında airbagler açıldıysa tek kullanımlık gaz jeneratöründeki gaz da işlevini tamamlamış demektir.
Bu durumda yapılması gereken şey hem airbaglerin hem de gaz jeneratörlerinin değişmesi, emniyet kemerinin tamir edilmesi veya değiştirilmesi gerekir.
Araç sahibi bu sorunu gösterge panelinde airbag işaretinin veya emniyet kemeri işaretinin yanmasından anlamaktadır.
Diyelim ki tek kullanımlık airbagleri ve patlayan emniyet kemeri değiştirmek istemiyorsunuz ama gösterge panelindeki arıza işaretlerini de söndürmek istiyorsunuz, bu takdirde emniyet kemerine direnç attırıyorsunuz.
Arabanın beyni airbag ve emniyet kemerinin çalışır durumda olduğunu kendine gelen elektrik sinyallerinden anlar. Bu sistemler çalışmayınca sinyal gelmeyeceği için arıza ışıklarını yakar.
Siz emniyet kemerine direnç attırırsanız, yani akımı tersine çevirip araç beynine sinyal gitmesini sağlarsanız araç beyni (ECU) buna kanar ve arıza işaretlerini söndürür.
İşte “Emniyet kemeri dirençle kandırılmış” bu manaya gelir.
Emniyet kemeri direnç nasıl anlaşılır ?
Kaza anında emniyet kemerindeki aktif tutucu sistemi devreye girdiyse buna kemerin patlaması denmektedir. Emniyet kemeri patladıysa emniyet kemerini aşağı veya yukarı çektiğiniz zaman şıkırtı sesi gelmektedir.
Emniyet kemeri patlak olsa dahi bahsettiğim ilk sistem yani kilit sistemi çalışır durumda olabilir, yani emniyet kemerini hızla çektiğiniz zaman tutma işlevi devam ediyor olabilir, bu durum sizi yanıltmasın, çünkü kilit sistemi ve aktif tutucu sistemi farklı sistemlerdir.
Peki ikinci el araba alıyoruz, emniyet kemerine direnç atıldı mı, airbagler patlak mı, bunları nasıl anlayacağız ?
En temizi aracı satın almadan önce expertize sokmaktır. Oto expertiz raporundan anlarsınız.